6de les, Mech. Catech. 1ste art.: Ik geloof in… Schepper van aarde.

De wereld was dus geschapen, beminde parochianen, maar alles wat op de wereld bestond, was onbekwaam de goedheid en de milddadigheid van de Schepper te erkennen! Het waren immers al onredelijke schepselen [zonde rede]. God had in de hemel, weliswaar, die verheven geesten geschapen, die wij engelen noemen, ontelbaar in getal, en van onbegrijpelijke waardigheid; maar het was voor hen niet, dat de aarde geschapen was; zij waren verzadigd door de tegenwoordigheid van hun God in de hemel! Er ontbrak dan nog één schepsel, hetwelk in zich alleen geheel de schepping, als het ware zou insluiten, en dit schepsel is de mens, van wie de godvruchtige man Job uitroept: Quid est homo, quia magnificas eum? Wat is de mens, dat gij hem groot maakt?

Daarom, na gesproken te hebben over de engelen, zullen wij nu een korte aanspraak doen over de mens.

I. Ik zal u, volgens de H. Schrift, de geschiedenis verhalen van de schepping van de mens.

II. Wij zullen enige bijzondere omstandigheden van die schepping overwegen.

III. Ik zal u tonen wat de mens is.

I. De geschiedenis van de Schepping van de mens

is u genoegzaam bekend. Als nu alles voltrokken en bereid was, als de aarde versierd was met groenten en vruchten, tot spijs en verkwikking, met dieren tot nut en onderhoud, en met allerlei schoonheden, dan zei God: Laat ons de mens naar ons beeld en gelijkenis maken; – faciamus hominem ad imagen nostram; – en dat hij de heerschappij hebe over de vissen der zee, de vogelen des hemels, over de beesten en over geheel de aardbodem. En de Heer schiep de mens naar zijn beeld en gelijkenis: Hij vormde zijn lichaam uit het slijk der aarde, en blies in zijn aangezicht een levendmakende geest; en alzo werd de mens levend en bezield; en God noemde hem Adam, hetgeen betekent: “mens” en “aarde”. Dan bracht God al de dieren vóór Adam, en Adam gaf aan eenieder zijn naam. Maar de mens had geen hulp die hem gelijk was. De Her zond dan Adam in een diepe slaap, nam één van zijn ribben, sloot die plaats met vlees, maakte er een vrouw van en bracht die tot Adam. Deze gaf haar de naam Eva, dit is “moeder van alle levenden.” Ziedaar het klaar en eenvoudig verhaal der schepping van de mens.

II. Overwegen wij nu, beminde parochianen, de bijzonderste omstandigheden van deze wonderbare schepping

Die bijzondere omstandigheden vinden wij in die zinvolle Godspraak: “Laat ons de mens maken naar ons beeld.”

1° En vooreerst: faciamus, – laat ons! Welk wonder geheim is dit, beminde parochianen? De Heer had op zes dagen geheel de wereld uit het niet doen komen door één enkel woord! Zon en maan, miljoenen sterrelichten kwamen tevoorschijn, op een enkele wenk van de wil van de Almogende! Hij heeft ze geroepen, zegt de H. Schrift, en zij hebben geantwoord: adsumus, – hier zijn wij! De wateren, de lucht, de aarde, krielden van grote en kleine dieren; oneindige gewassen bedekten bergen en dalen op een enkel bevel: “productant…” “fiat”. En ziet, geen bevel meer nu, geen “fiat” meer; maar “laat ons”: het is als een beraadslaging. Welnu, met wie spreekt God hier? Waarom dat verschil?

De heilige Vaders vinden hier, beminde parochianen, de eerste vermelding der Allerheiligste Drievuldigheid; in het woord “laat ons” wordt God hier voorgesteld als sprekende tot een andere; maar het is aan de engelen niet, noch minder aan de onredelijke schepselen dat Hij spreekt, want zij hebben de scheppingsmacht niet: het is tot zichzelf. En zó, door de woorden: laat ons, wordt hier aangeduid de menigvuldigheid van de Personen; en door de woorden: naar ons beeld de éénheid van de natuur.

2° En deze laatste woorden, beminde parochianen, zeggen ons nog iets meer: de mens is het enige schepsel op aarde, waarvan gezegd wordt dat het geschapen is naar het beeld en de gelijkenis van God. Welnu, door het verschil in het scheppen van de mens en van de andere wezens, schijnt de grootheid uit en de verhevenheid van de mens. Waarlijk, beminde parochianen, hij is het meesterstuk van Gods almogende wijsheid; hij is groter dan de hemelen, groter dan de zee, dan de planten, dan al de dieren waarover hij tot heer werd aangesteld; want hij en hij alleen is geschapen naar het beeld en de gelijkenis van God. En hoe dat? Zeker niet volgens het lichaam, want onder dat opzicht moet hij onderdoen voor veel dieren [bvb. vogels die kunnen vliegen,..], maar volgens de ziel: God is een enkele geest; de ziel der mensen ook is onstoffelijk en onsterfelijk – God is één in drie Personen; de ziel van de mens ook heeft drie vermogens: het verstand, de wil en het geheugen – De mens deelt mee, in zekere zin, van de volmaaktheden Gods, want hij is bekwaam tot wijsheid, deugd, tot eeuwig geluk. – Even gelijk God over het heelal Heer is en Oppermeester, zo is de mens als koning, heer en meester gesteld over gans de uitgestrekte wereld.

III. Maar, wat is eigenlijk de mens? En uit hoeveel delen bestaat hij?

God heeft de mens, gesteld als middelwezen tussen hemel en aarde, tussen de geestelijke en de stoffelijke natuur. De engelen zijn enkel geesten, de dieren hebben maar één lichaam; terwijl God aan de mens het één en het ander, een lichaam en een ziel gegeven heeft.

1° De mens heeft een lichaam; maar waaruit? Uit het slijk der aarde, hetwelk gij zoveel grootacht! De Heer heeft het niet uit het niet voortgebracht, gelijk dat der dieren; maar uit een weinig stof, uit een weinig slijk! Is het dat, wat ons hovaardig moet maken? Is het daarom, dat zovelen de wet des Heren overtreden, om dit lichaam te voldoen en op te tooien, dat in korte tijd zal teruggekeerd zijn tot het stof, waaruit het getrokken is? Neen, beminde parochianen, God heeft ons dit lichaam, dat zelf reeds een klein meesterstuk is, niet gegeven om ervoor te leven, maar om het te doen dienen tot zijn glorie en tot zaligheid onzer ziel.

Gebruiken wij dus onze ledematen, alleen tot dit verheven einde: gebruiken wij onze ogen, niet tot slechte en onkuise oogslagen, maar tot bewondering van Gods werken; onze oren, niet tot aanhoren van vuile en eerrovende klap, maar tot het aanhoren van het woord Gods; onze tong, niet tot lastering of schennis des evennaasten, maar tot stichting en goede vermaningen; onze handen, niet tot onrechtvaardigheid, maar tot goede werken; onze voeten, niet om naar slechte plaatsen te gaan, maar naar het huis van God, of om hulp aan onze broeders te bieden.

2° De mens heeft van God ook een ziel ontvangen, in de welke hij de gelijkenis van God draagt, gelijk zijn lichaam die der dieren. Het is de ziel die de mens eigenlijk mens maakt, en weinig minder dan de engelen; ook zullen wij daar verder meer over zeggen. Hoe is het dan mogelijk, beminde parochianen, dat er zovelen zijn die vergeten dat zij een ziel hebben, of ten minste leven alsof zij er geen hadden! Homo cum in honore esset, zegt de profeet, non intellexit; comparatus est jumentis insipientibus et similis factus est illis. – De mens heeft zijn heerlijkheid niet erkend, maar heeft zich vergeleken aan domme dieren en hij is hun gelijk geworden.

O! Als gij dus zegt: “Ik geloof in God, de Almachtige Vader, Schepper van hemel en van aarde”, peinst dan op uw ziel, door Hem geschapen, en in dewelke, als in zijn kostelijkste werk, zijn beeld en zijn naam geprent is! Denkt dat zij gemaakt is om God te kennen, en door die kennis Hem te beminnen, en door die liefde Hem te bezitten en door dit bezit eeuwig gelukkig te zijn. Bemint dan uw ziel, versiert uw ziel met deugden en verdiensten, en overpeinst dikwijls de woorden van Jezus Christus: Wat baat het de mens geheel de wereld te winnen, indien hij zijn ziel komt te verliezen! Amen.

Uit: Sermoenen van Kannunik d’Hoop, Pastoor-Deken van O.L.V. (St-Pieters) Gent; Verzameld en bewerkt door R. De Steur, onderpastoor van O.L.Vrouw (St. Pieters), Gent, A. Siffer, Drukker, 1900

Imprimatuur:

Wij geven volgaarn onze goedkeuring aan de grondige en stichtende sermoenen van wijlen de ieverigen en geleerden heer Deken Kannunik V. d’Hoop, en wij bevelen ze der geestelijkheid van ons bisdom ten zeerste aan.

Gent, 4 april 1900.

+ Antonius, Bisschop van Gent

Gepubliceerd door Michaël Dekee

Michaël (°1991) is katholiek, gehuwd en vader. Hij publiceert op verschillende websites artikelen over geloof en wetenschap en is auteur van verschillende boeken, waaronder "De evolutietheorie ontkracht". Websites: Gegroetokruis.org Eerherstelheiligsacrament.org Evolutietheorie-ontkracht.com Alle berichten van Michaël Dekee weergeven